U vernam het waarschijnlijk via de media: vorige week keurde de ministerraad de loonnorm goed voor dit en volgend jaar. Omdat het ABVV het Interprofessioneel Akkoord (IPA) heeft verworpen, was het aan de regering om de loonmarge voor de komende jaren te bepalen. Die nam het voorstel van 1,1% uit het ontwerp van het IPA over.

Wat is de loonnorm?
Het principe van de loonnorm werd vastgelegd in een wet uit 1996 en is bedoeld om de werkgelegenheid te bevorderen en het concurrentievermogen van België t.o.v. de ons omringende landen te vrijwaren. De loonnorm schrijft voor hoeveel de gemiddelde loonkost per werknemer gedurende de volgende twee jaar maximaal mag stijgen. Normaal bepalen de sociale partners om de twee jaar de concrete invulling ervan in het Interprofessioneel Akkoord (IPA). Komen zij niet tot een akkoord, zoals dat nu het geval is, dan schrijft de wet voor dat de regering de loonnorm in een Koninklijk Besluit vastlegt.

Loonnorm van 1,1%
Voor de jaren 2019 en 2020 wordt de loonnorm vastgesteld op 1,1%. Dat wil zeggen dat de lonen dit en volgend jaar niet met meer dan 1,1% mogen stijgen. Indexering (voor de horecasector doorgaans jaarlijks op 1 januari) en baremastijgingen worden daar niet bij gerekend.

Concreet?
Wil dit nu zeggen dat u niemand nog een grotere loonsverhoging mag toekennen?
Zo eenvoudig is het niet.

Ten eerste zal u moeten afwachten wat de verschillende sectoren (in ons geval de horeca) beslissen. Zij zijn eerst aan zet om te bepalen hoe zij de marge van 1,1% willen invullen. Met wat dan nog overblijft mag u aan de slag en dat kan minder zijn dan 1,1%.

Ten tweede heeft de norm betrekking op de gemiddelde loonkosten per werknemer uitgedrukt in voltijdse equivalenten over al uw werknemers heen. En daar begint het al, zowel het begrip “loonkost” als “voltijds equivalent” zijn niet duidelijk gedefinieerd. Een aantal loonelementen, zoals het bonusplan en andere bonussen of premies, onkostenvergoedingen,… tellen bovendien niet mee voor de loonnorm en werknemers die van functie(categorie) veranderen hoeft u ook niet mee te rekenen. Lonen voor zelfstandigen en bestuurders vallen uiteraard evenmin onder de loonnorm.

Wat als u zich niet aan de loonnorm houdt?
Als werkgever bent u verplicht de loonnorm te respecteren. Doet u dit niet, dan kan u in principe een administratieve geldboete worden opgelegd. Maar zoals u hierboven al kon vaststellen, is het enorm complex om dat te berekenen en bovendien voor interpretatie vatbaar.