De wet op de klokkenluiders is inmiddels acht maanden van kracht voor grote ondernemingen. Tegen 17 december moeten ook middelgrote ondernemingen, vanaf 50 werknemers, volledig in regel zijn. Behoort u tot deze groep, welke stappen moet u dan nog zetten?

Een klokkenluider is een persoon die een wantoestand in een bedrijf aan de grote klok hangt. De inbreuk kan van eender welke aard zijn, maar moet wel werkgerelateerd zijn: veiligheid van levensmiddelen, privacy, fiscale fraude, sociale fraude,… De klokkenluider kan een werknemer zijn, een ex-werknemer, sollicitant, aandeelhouder, bestuurder, leverancier…

De klokkenluiderswetging heeft tot doel klokkenluiders de nodige kanalen en bescherming te geven. Het is een omzetting van een Europese richtlijn die al sinds 2019 bestaat.

Werkgevers met 250 werknemers of meer moesten hiervoor tegen 15 februari in principe al de nodige maatregelen genomen hebben. In december start de tweede fase en moeten ook werkgevers met tussen de 50 en 249 werknemers een actieplan hebben uitgewerkt. Deadline: 17 december 2023. Werkgevers met minder dan 50 werknemers hoeven niet verder te lezen. Zij ontsnappen aan deze verplichting. Het aantal werknemers wordt berekend zoals bij de sociale verkiezingen, namelijk als een gemiddelde over een volledig jaar van alle contracten van bepaalde en onbepaalde duur, ongeacht het statuut.

Wat moet u doen?

U zal een intern meldingskanaal moeten opzetten waarbij werknemers inbreuken kunnen melden. Dat meldingskanaal moet een onpartijdige persoon of afdeling zijn. Het contact kan verlopen via een e-mailadres, een telefoonnummer of gewoon een afspraak met een fysiek persoon. Gelukkig kan u dit ook uitbesteden aan een derde partij, doorgaans uw externe dienst. Elke melding moet in een register worden vastgelegd.

De informatie over dit intern meldingskanaal deelt u mee aan uw werknemers via het arbeidsreglement, een cao of een afzonderlijke policy.

Werknemers die gebruik maken van het meldkanaal zijn beschermd tegen ontslag en andere vormen van represailles. Schadevergoedingen kunnen oplopen tot 26 weken loon.

Geen meldingskanaal?

Wie de verplichtingen van de klokkenluidersrichtlijn niet naleeft, kan een boete opgelegd krijgen. Het overtreden van de klokkenluidersrichtlijn zit meteen in het hoogste niveau van het sociaal strafwetboek.