Controlearts, arbeidsarts, adviserend arts. In de praktijk worden de termen vaak door elkaar gebruikt. Toch gaat het om drie totaal verschillende functies met elk hun eigen taken en bevoegdheden.
Eigenlijk komt er zelfs nóg een vierde arts bij, de eerste die doorgaans ten tonele verschijnt: de behandelende arts. De behandelende arts, in vele gevallen de huisarts, is de enige arts die de werknemer arbeidsongeschikt kan verklaren.
De controlearts is vaak de volgende arts in het rijtje. Een controlearts is een onafhankelijke arts die door de werkgever wordt aangesteld om te oordelen of de afwezigheid medisch gerechtvaardigd is. Dat gebeurt vooral tijdens de eerste, betaalde, periode van ziekte, maar kan in principe tijdens de volledige ziekteperiode. De controlearts werkt in opdracht van de werkgever. De controlearts zal zelf geen diagnose stellen en geen medicatie of verlenging voorschrijven. Na afloop van de controle ontvangen zowel de werknemer als de werkgever een document met daarop het advies. Indien dit advies door de behandelende arts wordt betwist, kan een scheidsrechter-arts aangesteld worden om de knoop door te hakken. Een omslachtige procedure die niet zo vaak voorkomt.
De preventieadviseur-arbeidsarts maakt dan weer deel uit van de externe dienst voor bescherming op het werk. Zoals de naam reeds doet vermoeden, is zijn rol in de eerste plaats preventief. Hij helpt bij het voorkomen van arbeidsongevallen en beroepsziekten, en bij het voorkomen van werkproblemen zoals stress en burn-out. Hij doet aanbevelingen om de werkpost aan te passen in functie van het welzijn van de werknemers. U kan bij uw arbeidsarts ook terecht voor de jaarlijkse vaccinatie van uw personeel tegen griep. Hebt u werknemers die meer dan vier weken arbeidsongeschikt zijn, dan zal de arbeidsarts hen contacteren. En ook in een re-integratietraject of een traject medische overmacht is hij de persoon die zal evalueren of de werknemer nog in staat is om zijn gebruikelijke taken bij u uit te voeren. De arbeidsarts mag echter nooit controleren of een werknemer al dan niet rechtmatig afwezig is. Een arbeidsarts zal ook nooit een huisbezoek doen, hij ontvangt in zijn kabinet, in de bus van de externe dienst of in uw bedrijf.
De adviserend arts, tot slot, werkt voor de mutualiteit of de arbeidsongevallenverzekering en treedt op namens het RIZIV. Hij zal beoordelen of iemand recht heeft op een ziekte-uitkering. De adviserend arts heeft ook een adviserende rol. Zo kan hij bijvoorbeeld “progressieve werkhervatting” voorschrijven. Hierbij herneemt een langdurig werkloze werknemer zijn werk in een aangepaste vorm (deeltijds, inhoudelijk aangepast,…).De adviserend arts zal zelf echter geen behandeling voorschrijven.