De nieuwe Wet Transparante en Voorspelbare Arbeidsvoorwaarden bepaalt dat een werkgever een werknemer niet langer kan verbieden om buiten zijn uren bij een andere werkgever aan de slag te gaan. Veel contracten vermelden een dergelijke clausule. De geldigheid ervan was sowieso al vaak voer voor discussie omdat het botste met het recht op vrijheid van arbeid.

De nieuwe wet laat dergelijke exclusiviteitsclausules niet langer toe. Zij bepaalt dat de werkgever “zijn werknemer niet kan verbieden om buiten zijn werkrooster te werken voor een of meerdere andere werkgevers of hem om die reden te onderwerpen aan een nadelige behandeling, behalve indien dit wettelijk is toegelaten”.

Met andere woorden: een werknemer heeft recht op meerdere banen en mag om die reden niet nadelig behandeld worden.

Toch wil dit niet zeggen dat u zomaar alles moet aanvaarden. Het afsluiten van een arbeidsovereenkomst houdt sowieso in dat de werknemer tijdens de duur van de overeenkomst zijn werkgever geen concurrentie mag aandoen, eerlijk of oneerlijk. Bovendien zijn de bestaande wetten ook duidelijk als het om bedrijfsgeheimen en vertrouwelijke gegevens gaat. De nieuwe wet spreekt ook enkel over werken bij een of meerdere andere werkgevers, niet over zelfstandige activiteiten, waarvoor u nog steeds zou kunnen eisen dat de werknemer u voorafgaandelijke toestemming vraagt.

Bovendien kunnen beperkingen nog steeds verantwoordbaar zijn op basis van objectieve redenen zoals veiligheid, gezondheid, vertrouwelijkheid of een mogelijk belangenconflict. Dit dient geval per geval bekeken te worden.

De nieuwe wet treedt in werking op 10 november 2022. Hebt u dergelijke exclusiviteitsbedingen in uw arbeidsovereenkomsten staan, dan hoeft u deze echter niet te schrappen of aan te passen. Zolang u ze niet toepast, worden ze automatisch volledig of gedeeltelijk onuitvoerbaar.

Wie het recht op meerdere banen zonder objectieve reden schendt, kan zich aan een boete verwachten en een schadevergoeding van 6 maanden loon, eventueel verhoogd met een vergoeding voor de geleden schade.