Ondernemingen die gewoonlijk gemiddeld minstens 50 werknemers tewerkstellen zullen volgend jaar in mei sociale verkiezingen moeten organiseren. De procedure daarvoor start al eind dit jaar. Maar hoe weet u of u “gewoonlijk gemiddeld” aan dat aantal werknemers komt? Hoe gebeurt de telling? En wat als u meerdere bedrijven hebt, worden uw werknemers dan samen geteld?

Gewoonlijke gemiddelde tewerkstelling

De gewoonlijke gemiddelde tewerkstelling in een onderneming wordt bekeken over een vooraf vastgelegde referteperiode. Voor de verkiezingen van 2024 loopt die van 1 oktober 2022 tot 30 september 2023. Daar kan u dus niets meer aan veranderen.

Telde u in deze periode minder dan 50 werknemers, dan hoeft u geen verkiezingen te organiseren. Daarboven zal u wel minstens de verkiezingsprocedure moeten opstarten. Tot 100 enkel voor het comité voor preventie en bescherming, boven de 100 ook voor de ondernemingsraad. In dat laatste geval gaat het om twee afzonderlijke procedures.

Alle werknemers met een arbeids- of leerovereenkomst ongeacht de duur van hun contract tellen hierin mee, uitgezonderd werknemers met een vervangingsovereenkomst.

Werknemers die gedurende de volledige referteperiode voltijds of minstens drie vierde werkten, tellen als één werknemer, deeltijders die minder dan drie vierde werkten, tellen mee als een halve werknemer. Voor werknemers die tijdens de referteperiode in dienst kwamen of uit dienst gingen, wordt een pro rata berekend.

Geen eenvoudige berekening dus als u net rond de grens schommelt.

Uitzendkrachten

En het wordt nog moeilijker, want ook uitzendkrachten tellen mee. Uitgezonderd die uitzendkrachten die een vaste werknemer vervangen van wie de arbeidsovereenkomst geschorst is. Anders zouden we, net als bij de vervangingsovereenkomsten, met een dubbeltelling zitten.

Voor uitzendkrachten kijken we niet naar dezelfde referteperiode maar enkel naar het vierde kwartaal voorafgaand aan de dag van de verkiezingen. In dit geval is dat de periode van 1 april tot 30 juni 2023.

De cijfergegevens vraagt u op bij het uitzendkantoor.

Technische bedrijfseenheid

Bent u zaakvoerder van meerdere vennootschappen, dan wordt het helemaal complex. Een comité en ondernemingsraad wordt namelijk opgericht op het niveau van de technische bedrijfseenheid (TBE). We spreken van een TBE als een groep werknemers een zodanige mate van samenhorigheid vertoont dat ze zich duidelijk onderscheidt van anderen. Een TBE kan een onderdeel zijn van de juridische entiteit (bv, nv), maar in de meeste gevallen zal de TBE meerdere juridische entiteiten omvatten.

Hoe weet u nu of uw vennootschappen samen een TBE vormen? Die vraag valt niet eenvoudig te beantwoorden. Hiervoor kijkt men naar een aantal economische en sociale criteria. Economische criteria zijn bijvoorbeeld dezelfde aandeelhouders, dezelfde merknaam. Sociale criteria kunnen zijn de afstand tussen de vennootschappen, gezamenlijke personeelsfeestjes, eenzelfde persoon die de loonberekeningen doet, hetzelfde arbeidsreglement met dezelfde regels, dezelfde taal,… Hoe meer zelfstandigheid op deze vlakken, hoe minder kans dat men ze als één TBE zal beschouwen. Hoe meer overeenkomsten, hoe groter de kans dat de verschillende vennootschappen wel als één TBE worden beschouwd.

Zit u in dit geval en werd er in het verleden nog nooit een uitspraak gedaan over of uw vennootschappen al dan niet een TBE vormen, dan hoeft u zelf niet meteen als TBE naar de verkiezingen te stappen. De vakbonden zullen dit moeten aantonen en u krijgt eerst nog de kans om dit vermoeden te weerleggen.