Ja, dat mag u nog steeds. Er bestaat zelfs een naam voor: de praktijkproef. Máár bezin voor u eraan begint. Want de praktijkproef is lang niet zonder risico's !

Het zal vele werkgevers ongetwijfeld als muziek in de oren klinken: een kandidaat-werknemer gratis laten proefdraaien. In een zogenaamde praktijkproef kan u inderdaad iemand aan het werk zetten in de job waarvoor u hem wilt aannemen, zonder hem hiervoor te moeten betalen of inschrijven. Het spreekt voor zich dat u een kandidaat na zo'n korte proef veel beter zal kunnen inschatten dan wanneer u enkel op een gesprek kan voortgaan. Maar meestal wegen de risico's die zulk een test met zich meebrengt toch niet op tegen de voordelen !

Om van een praktijkproef te kunnen spreken, gelden een aantal voorwaarden:

- De test mag niet te lang duren. Max. 2 à 3 uren, al wordt er nergens van een exacte maximumduur gesproken.

- De test mag niet productief zijn. M.a.w. de kandidaat mag geen echt "werk" leveren. Laat de test dan ook best buiten de openingsuren plaatsvinden.

- U mag de kandidaat geen loon betalen, hooguit een kleine onkostenvergoeding die zijn verplaatsingskosten dekken.

De praktijkproef is dus volkomen wettelijk, maar u voelt zelf reeds aan dat de grens tussen testen en werken in de praktijk vaak erg dun zal zijn. Het zou dan ook niet de eerste keer zijn dat een afgewezen kandidaat na zijn test zijn vakbond onder de arm neemt. In dat geval zal u maar moeilijk aan een opzegvergoeding ontsnappen. Werken zonder contract opent immers automatisch het vermoeden op een voltijds contract van onbepaalde duur. En vanaf 1 januari 2014 zijn de opzegtermijnen voor arbeiders fors de hoogte ingaan.

Wanneer u toch gebruik zou maken van een praktijkproef, laat u uw kandidaat daarom steeds een document ondertekenen waarin hij expliciet instemt met de proef. Maar wat meestal volstaat voor de vakbond, biedt u nog steeds geen garantie t.o.v. de sociale inspectie. Die staat immers erg wantrouwig tegenover dit soort praktijken, zeker in een geviseerde sector als de horeca. En dat is ook begrijpelijk. Er zijn immers werknemers die er niet voor terugdeinzen om elke dag opnieuw een test te laten doen…

Tot slot loopt u ook een risico wat arbeidsongevallen betreft. Er moest zich maar eens een ongeval voordoen tijdens zo'n praktijkproef… Al kan u dergelijke problemen meestal wel vermijden als u vooraf uw makelaar ervan verwittigt en om een tijdelijke uitbreiding van uw polis vraagt.

Tellen wij al deze risico's samen, dan is de rekening snel gemaakt. Tenzij u echt heel duidelijk kan aantonen dat het om een test gaat (kort, niet tijdens de werkuren, niet productief), laat u de praktijkproef best links liggen. Schrijf uw kandidaat beter twee uur in als extra en vermijd alle risico's. Op die manier kan u hem ook probleemloos echt in uw zaak laten meedraaien. Daaarmee leert u nog altijd het meest.