Er heerst de laatste tijd weer heel wat onrust over de netto-overuren. Sinds de invoering ervan, in december 2015, zijn deze overuren een zorgenkind. De goede bedoelingen bleken immers al gauw in strijd met de bestaande wetgeving. Het kabinet van de Staatssecretaris voor Bestrijding van de sociale fraude is er zich van bewust dat dit probleem prioritair moet worden aangepakt, maar zegt ook dat er geen reden is voor ongerustheid, zolang u de formaliteiten naleeft…

Het systeem van de netto-overuren wordt niet teruggeschroefd, laat dat duidelijk zijn. Werkt u met een geregistreerde kassa, dan mogen uw voltijdse werknemers 360 netto-overuren per jaar presteren. Per willekeurige periode van vier maanden mag u maximaal 143 van deze overuren uitbetalen.

Het probleem zit ‘em vooral in de formaliteiten die erbij komen kijken. De wetgeving rond overuren, die intussen al meer dan 45 jaar oud is, stelt nog steeds dat overuren enkel toegestaan zijn in volgende gevallen:
- dreigend ongeval of dringend onderhoud aan machines,
- buitengewone vermeerdering van werk,
- onvoorziene noodzakelijkheid,
waarbij u vooral van de laatste twee redenen gebruik zal maken.

Bij het gebruik van overuren horen ook een aantal procedures voor melding of aanvraag die u best strikt naleeft.

Zo moet u, in geval van “buitengewone vermeerdering van werk” (bijv. de jaarlijkse piekperiode) op voorhand de toelating krijgen van het directiehoofd van de Dienst Toezicht op de Sociale Wetten. U moet ook minstens 24 uur op voorhand het gewijzigde werkrooster uithangen

In geval van “onvoorziene noodzakelijkheid” (bijv. veranderende weersomstandigheden, ziekte, laattijdige reservaties,…) moet u de overuren in principe binnen de drie werkdagen melden aan de Dienst Toezicht op de Sociale Wetten. Hierbij vermeldt u:
- het aantal overuren
- het aantal betrokken werknemers
- de reden van het presteren van de overuren
In de praktijk laten veel inspecteurs een langere termijn toe voor deze melding, maar dit spreekt u best vooraf met uw plaatselijke inspectiedienst af. De adresgegevens van de plaatselijke kantoren vindt u op de website van de FOD WASO.

Leeft u deze formaliteiten na, dan is er normaal geen probleem. Doet u dit niet, dan hangt het van het individuele appreciatierecht van uw inspecteur af of uw netto-overuren al dan niet ter discussie worden gesteld.

Hoewel de Wet Wendbaar en Werkbaar Werk eerder dit jaar in bepaalde gevallen komaf maakte met deze formaliteiten, geldt dit (nog) niet voor de netto-overuren van de horeca. Zo mag elke werknemer sinds kort 100 “vrijwillige” overuren presteren die niet langer moeten gemotiveerd worden en waarvoor deze formaliteiten niet vereist zijn. Dit gaat voorlopig echter alleen op voor overuren waarvoor een toeslag van 50% wordt betaald. Voor een uitbreiding naar de 360 netto-overuren van de horeca bestaat er vooralsnog geen eensgezindheid binnen de regering.