De eindejaarsfeestjes en -recepties zijn al volop aan de gang. Maar wat als uw werknemer te diep in het glas heeft gekeken en tijdens het feest van een tafel stuikt of op weg naar huis bij een ongeval betrokken raakt?
Een arbeidsongeval is elk ongeval dat een werknemer tijdens en door het feit van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst overkomt en dat een letsel veroorzaakt. Een arbeidsongeval veronderstelt verder: een plotse gebeurtenis, één of meerdere uitwendige oorzaken en een causaal verband tussen het ongeval en het letsel.
Een arbeidsongeval beperkt zich echter niet tot de werkplek en de werktijd in strikte zin. Ook een ongeval dat zich voordoet op de gewoonlijke weg van en naar het werk is een arbeidsongeval. Over arbeidsongevallen tijdens thuiswerk hadden wij het al uitgebreid in
een eerder artikel: had het ongeval zich ook op het werk kunnen voordoen, dan zal de verzekeraar er doorgaans geen probleem van maken. Maar ook ongevallen tijdens de pauze kunnen als arbeidsongevallen aanvaard worden voor zover de werknemer bezig was met “werkgerelateerde” activiteiten zoals lunchen of een broodje halen.
Werkgerelateerd is ook het sleutelbegrip voor ongevallen tijdens bedrijfsfeestjes en -uitstapjes. Wordt de activiteit georganiseerd door de werkgever die er ook de kosten van draagt en zijn de werknemers (minstens moreel) verplicht om aanwezig te zijn, dan vallen ongevallen onder de arbeidsongevallenwetgeving. Tenminste zolang de werknemers nog steeds “onder gezag” van de werkgever staan. Breien een aantal werknemers na afloop nog een vervolg aan het feestje, dan dragen ze daarvoor zelf de volledige verantwoordelijkheid. Idem wanneer werknemers zelf het initiatief nemen voor een etentje of uitstapje.
Maar wat als overmatig alcoholgebruik aan de basis lag van het ongeluk? Een eerste vraag die we ons kunnen stellen is of u überhaupt in uw rol als werkgever alcohol mag (laten) schenken aan uw werknemers tijdens de werkuren of op werkgerelateerde activiteiten. Zolang u er alles aan doet om misbruik te vermijden is er geen probleem. U moet ook een preventief alcohol- en drugbeleid voeren in overeenstemming met cao 100. Doorgaans staat dit wel in uw arbeidsreglement, maar u moet er natuurlijk ook naar handelen.
Dronkenschap op zich is geen bezwaar om van een arbeidsongeval te kunnen spreken als aan de voorgaande voorwaarden is voldaan. Een werknemer die in dronken toestand een ongeval met derden veroorzaakt zal wel persoonlijk strafrechtelijk aansprakelijk zijn. Rechtspraak bevestigde in het verleden al dat de werknemer zelf de veroorzaakte schade zal moeten betalen. Verkeersboetes met een bedrijfswagen zullen in eerste instantie bij de werkgever terechtkomen, maar die kan u wel van uw werknemer terugvorderen. Voor ongelukken tijdens het feest ligt het iets anders. Als werkgever bent u in principe aansprakelijk voor eventuele schade die uw werknemers aanrichten tijdens de uitvoering van de arbeidsovereenkomst. Enkel in geval van bedrog, zware fout of vaak voorkomende lichte fout is de werknemer zelf verantwoordelijk. Rechtbanken zullen echter niet zo snel een zware fout aanvaarden.
De werkgever kan ook burgerlijk aansprakelijk worden gesteld als zou blijken dat hij onvoldoende maatregelen had genomen om dergelijke ongevallen te voorkomen door bijvoorbeeld een werknemer dronken achter het stuur te laten plaatsnemen. We spreken in dit geval van “schuldig verzuim”.
Neem daarom best de nodige voorzorgsmaatregelen. Begin alvast met een formele uitnodiging waarop duidelijk begin- én einduur staan vermeld. Uw makelaar vooraf op de hoogte brengen van de activiteit kan ook nooit kwaad. Hou tijdens het feest toezicht op de alcoholconsumptie en voorzie vervoer zodat iedereen veilig naar huis kan of bied overnachtingen aan.