De Klokkenluiderswet beschermt werknemers die een wantoestand in hun onderneming willen aankaarten. Sinds twee jaar moeten werkgevers met minstens 50 werknemers hiervoor de nodige maatregelen nemen. Of u onder de wetgeving valt, dient u elk jaar in januari opnieuw te berekenen.

Wat is de klokkenluiderswet alweer?

De klokkenluiderswet verplicht werkgevers sinds februari 2023 een kanaal op te zetten voor personen die wantoestanden in hun onderneming willen melden, zogenaamde “klokkenluiders”. De wantoestand kan van eender welke aard zijn, maar moet wel werkgerelateerd zijn: veiligheid van levensmiddelen, privacy, fiscale fraude, sociale fraude,… De klokkenluider kan een werknemer zijn, een ex-werknemer, sollicitant, aandeelhouder, bestuurder, leverancier…

Het meldingskanaal moet een onpartijdige persoon of afdeling zijn die elke melding binnen bepaalde termijnen op een vertrouwelijke manier behandelt. Het contact kan verlopen via een e-mailadres, een telefoonnummer of gewoon een afspraak met een fysiek persoon. Gelukkig kan u dit ook uitbesteden aan een derde partij, doorgaans uw externe dienst. Elke melding moet in een register worden vastgelegd en de procedure van de melding moet in het arbeidsreglement, een cao of een policy zijn uitgeschreven.

Minstens 50 werknemers

Enkel werkgevers met minstens 50 werknemers vallen onder de verplichtingen van de klokkenluiderswet. Werkgevers met minder dan 50 werknemers hoeven niet verder te lezen. Zij ontsnappen aan deze verplichting. Maar schommelt u net rond dit aantal, dan leest u toch best even verder.

Vanaf 2025 moet elke werkgever bij aanvang van het jaar nagaan of hij in het vorige kalenderjaar gemiddeld minstens 50 werknemers tewerkstelde en dit volgens de regels die ook bij de sociale verkiezingen gebruikt worden. Concreet wil dit zeggen dat u voor alle werknemers (OTH, STU, EXT, FLX, IBO), leerlingen met leerovereenkomst en uitzendkrachten het aantal dimona-dagen optelt in 2024 en dit deelt door 365. Voor werknemers met een contract van minder dan 28,5 uur deelt u door 730. Het resultaat telt u op en zit u aan 50 of meer, dan zal u zo snel mogelijk een meldingskanaal moeten opstellen en een meldingsprocedure moeten uitwerken.

Sancties

Wie de verplichtingen van de klokkenluidersrichtlijn niet naleeft, kan een boete opgelegd krijgen. Het overtreden van de klokkenluidersrichtlijn zit meteen in het hoogste niveau van het sociaal strafwetboek.

Werknemers die gebruik maken van het meldkanaal zijn beschermd tegen ontslag en andere vormen van represailles. Schadevergoedingen kunnen oplopen tot 26 weken loon.