De dreiging dat binnenkort het afschakelplan massaal zal worden ingesteld lijkt voorlopig iets kleiner, nu Duitsland beloofde ons land ter hulp te schieten. Maar wat als er in de volgende maanden alsnog een stroomtekort dreigt waardoor u het werk moet onderbreken?

Wanneer u uw werknemers ten gevolge van overmacht even niet meer aan het werk kan zetten, dan kan u hiervoor in bepaalde gevallen tijdelijke werkloosheid inroepen. Overmacht wordt gedefinieerd als een “plotse, onvoorziene gebeurtenis onafhankelijk van de wil van de partijen die de uitvoering van de overeenkomst tijdelijk volledig onmogelijk maakt.”

In die ene zin zitten verschillende voorwaarden vervat die alle gelijktijdig vervuld moeten zijn.

“Een plotse onvoorziene gebeurtenis” is een gebeurtenis die normaal niet te verwachten is geweest. “Onafhankelijk van de wil van de partijen” veronderstelt een externe oorzaak, waar noch de werkgever, noch de werknemer invloed op hebben. Denk bijvoorbeeld aan een brand of ernstige stormschade, maar ook wegenwerken waardoor uw zaak ontoegankelijk of moeilijk toegankelijk is voor het publiek.

De uitvoering van de werkzaamheden moet door deze gebeurtenissen “volledig” onmogelijk zijn geworden. Dit wil zeggen dat de onderbreking een volledige werkdag duurt. Gaat het maar om enkele uurtjes, dan kan u geen gebruik maken van tijdelijke werkloosheid. Bovendien moet u die dag in de onmogelijkheid zijn om uw werknemers elders aan het werk te zetten of andere taken te laten uitvoeren.

Tot slot moet de onderbreking een “tijdelijk” karakter hebben. Als de gebeurtenis van die aard is dat de uitvoering van de arbeidsovereenkomst definitief onmogelijk wordt, dan kan u de arbeidsovereenkomst eventueel beëindigen wegens overmacht.

Stroomonderbrekingen vormen een uitzondering op de eerste voorwaarde. In dit geval aanvaardt de RVA dat ook vooraf aangekondigde onderbrekingen als overmacht mogen beschouwd worden.

Voor de dagen waarop u overmacht kan inroepen, hoeft u uw werknemers niet te betalen. Zij kunnen in dat geval terugvallen op een RVA-uitkering die 65% bedraagt van hun (begrensde) loon. Deze mogelijkheid bestaat zowel voor arbeiders als bedienden.

De werkgever dient hiervoor zo snel mogelijk een dossier met het nodige bewijsmateriaal in te dienen bij de directeur van het plaatselijke RVA-kantoor. Daarnaast moet er ook een elektronische aangifte gebeuren. Hoe sneller u dit doet, hoe sneller uw werknemers hun uitkering ontvangen.

Duurt de onderbreking geen volledige dag en kan er toch nog gewerkt worden, dan hebben uw werknemers in principe recht op hun loon voor de volledige dag. Weet u op voorhand tussen welke uren het afschakelplan in werking treedt, dan kan u proberen uw uurroosters hieraan aan te passen of met uw mensen overeenkomen dat ze die dag of een deel van die dag vrij nemen.

Werknemers die niet of te laat op het werk toekomen omdat de tram of trein niet reed als gevolg van een aangekondigde stroomonderbreking kunnen geen aanspraak maken op loon voor die uren. Vermits de stroomonderbreking aangekondigd was, had de werknemer de nodige maatregelen moeten nemen om alsnog tijdig te arriveren. In de praktijk is dat natuurlijk niet altijd even eenvoudig. Met werknemers die niet over alternatieve vervoermiddelen beschikken, maakt u best op voorhand duidelijke afspraken over een aangepast uurrooster, recup of vakantie.