Eén van uw werknemers heeft zich kandidaat gesteld voor de gemeenteraadsverkiezingen en maakt zelfs kans om verkozen te worden. Welke gevolgen heeft dat voor u, nu en na de verkiezingen?

Als een werknemer zich kandidaat heeft gesteld voor de verkiezingen zal u daar niet noodzakelijk blij mee zijn, maar verbieden kan u het niet. U zou daarmee namelijk ingaan tegen één van de basisbeginselen van de grondwet, het recht op vrije meningsuiting. Wat niet zomaar mag is campagne voeren op de werkplek en tijdens de werkuren. Daarover maakt u best duidelijke afspraken.

Blijkt na 14 oktober dat uw werknemer verkozen werd en ook daadwerkelijk een mandaat zal uitoefenen, dan kan hij hiervoor politiek verlof opnemen. Om hoeveel dagen het gaat, hangt af van de functie en van het inwonersaantal van de gemeente. De werknemer bepaalt zelf hoeveel van deze dagen hij opneemt, maar moet u hier wel ten laatste op woensdag van de voorafgaande week van verwittigen. Niet opgenomen dagen zijn niet overdraagbaar naar de volgende maand.

Voor de belangrijkste mandaten zoals burgemeester, schepen of OCMW-voorzitter bestaan er twee formules. Ofwel blijft de werknemer zijn oude job gewoon verder uitoefenen en heeft hij het recht om maximaal twee arbeidsdagen per week afwezig te zijn. Ofwel schorst de werknemer zijn arbeidsovereenkomst voor een langere periode van minstens twaalf maanden. Voor leden van de gemeenteraad of het OCMW varieert het aantal dagen politiek verlof van een halve tot twee-en-halve dag per maand.

Die laatste categorie van mandaten behoudt gedurende deze afwezigheden recht op loon. Voor burgemeesters, schepenen en OCMW-voorzitters geldt dit niet. Dat loon kan u wel driemaandelijks terugvorderen bij de instelling waar de werknemer zijn mandaat uitoefent, die het op haar beurt zal aanrekenen op de wedden en presentiegelden van de betrokken werknemer.

Staat één van uw werknemers op een lijst, dan zal u de volgende maanden zeer voorzichtig moeten zijn als u hem wilt ontslaan. Een politiek mandaat brengt ook ontslagbescherming met zich mee. Zoals in de meeste gevallen is dit een relatieve ontslagbescherming. Dit wil zeggen dat u deze werknemer enkel mag ontslaan om redenen die vreemd zijn aan zijn politiek mandaat.

Werknemers die kandidaat zijn voor een mandaat moeten hun werkgever hier binnen de zes maanden vóór de verkiezingen per aangetekend schrijven van op de hoogte brengen. De bescherming gaat in vanaf de datum van ontvangst van de brief en geldt tot drie maanden na de verkiezingen, ook als de werknemer niet verkozen wordt. Wordt de werknemer wel verkozen, dan loopt de ontslagbescherming tijden de ganse duur van het mandaat en tijdens de zes daaropvolgende maanden. Ontslaat u een beschermde werknemer zonder geldige reden, dan kan u dat een beschermingsvergoeding van 6 maanden loon kosten, bovenop de normale verbrekingsvergoeding.