De eindejaarspremie is, in tegenstelling tot het vakantiegeld, niet bij wet vastgelegd. Of een eindejaarspremie al dan niet verplicht is en wat de toekenningsvoorwaarden zijn, wordt per sector in cao’s vastgelegd. In de meeste sectoren is de eindejaarspremie gelijk aan een brutomaandloon, vandaar dat men wel eens spreekt van een “dertiende maand”. In sommige sectoren is er zelfs een veertiende maand. Ook in paritair comité 302, de horeca, is de eindejaarspremie verplicht.

Wie heeft recht op een eindejaarspremie?

Om recht te hebben op een eindejaarspremie moet een werknemer in pc 302 minstens 2 maanden ononderbroken in dienst zijn geweest bij dezelfde werkgever. Het maakt niet uit of het om een arbeidsovereenkomst van bepaalde of onbepaalde duur gaat. Deze voorwaarde geldt zowel voor vaste werknemers, studenten als (tot nader order) flexi-jobbers.

Voor gelegenheidswerknemers (extra’s) gelden andere voorwaarden. Zij moeten minstens 44 dagen in dezelfde onderneming gewerkt hebben tijdens het kalenderjaar.

Hebben werknemers die uit dienst gaan recht op een eindejaarspremie?

Ook werknemers die ontslagen worden hebben recht op een eindejaarspremie indien zij bij uitdiensttreding minstens twee maanden ononderbroken dienst telden binnen het kalenderjaar of minstens gedurende drie jaar ononderbroken door een arbeidsovereenkomst gebonden waren in dezelfde onderneming. In geval van ontslag om dringende reden is er geen eindejaarspremie verschuldigd. Ook wanneer de werknemer uit vrije wil of in onderling akkoord de onderneming verlaat, heeft hij geen recht op een eindejaarspremie. Tenzij zijn laatste dag toevallig op 31 december zou vallen.

Hoeveel bedraagt de eindejaarspremie?

De berekening van de eindejaarspremie gebeurt in twee fasen. In de eerste fase wordt het maximumbedrag berekend, alsof de werknemer een volledig jaar effectief in de onderneming zou gewerkt hebben.  Deze maximale eindejaarspremie stemt overeen met het loon voor 4,33 weken, een gemiddelde maand. Het loon voor de maand december wordt hierbij als basis gebruikt. Toeslagen zoals de zondags- of nachtpremie tellen niet mee.

In de tweede fase wordt dit maximumbedrag aangepast in functie van het aantal dagen of uren effectieve of gelijkgestelde aanwezigheid. Per schijf van 1/12 van de normale jaarprestaties wordt 1/12 van de eindejaarspremie toegekend. Voor voltijdse werknemers wordt dit in dagen berekend, voor deeltijders in uren. Voor extra’s worden de uren eerst omgerekend naar dagen, waarbij één dag 8 uren telt. Per schijf van 21,66 dagen heeft de extra recht op 1/12 van de maximale eindejaarspremie. Een vrij complexe berekening dus.

Gelijkgestelde dagen

Een aantal dagen wordt voor de berekening van de eindejaarspremie gelijkgesteld met effectief gewerkte dagen. De meest voorkomende daarvan zijn: vakantie en feestdagen, klein verlet, familiaal verlof (max. 10 dagen), bevallingsrust, arbeidsongeval en tijdelijke werkloosheid.

Voor ziekte geldt een bijzondere regeling. De gecumuleerde ziekteperiodes zijn gedurende maximaal één week (7 kalenderdagen) per jaar gelijkgesteld. Duurt de ziekteperiode langer dan een week, dan is er geen gelijkstelling met effectieve aanwezigheid. Tenzij de ononderbroken ziekteperiode minstens 6 maanden zou duren. In dat geval is er wel een gelijkstelling van maximaal 6 maanden waarvoor de premie gelijk is van 50% van het bedrag dat zou betaald worden indien de werknemer zou gewerkt hebben.