Het zal vele werkgevers ongetwijfeld als muziek in de oren klinken: een kandidaat-werknemer enkele uren of zelfs dagen gratis laten proefdraaien. In een zogenaamde praktijkproef kan u inderdaad iemand aan het werk zetten in de job waarvoor u hem wilt aannemen, zonder hem hiervoor te moeten betalen of inschrijven. Het spreekt voor zich dat u een kandidaat na zo'n korte proef veel beter zal kunnen inschatten dan wanneer u enkel op een gesprek kan voortgaan. Maar meestal wegen de risico's die zulk een test met zich meebrengt toch niet op tegen de voordelen !

Om van een praktijkproef te kunnen spreken, gelden een aantal voorwaarden:

- De test mag niet te lang duren, max. 2 à 3 uren.

- De test mag niet productief zijn. M.a.w. de kandidaat mag geen echt "werk" leveren. Laat de test dan ook best buiten de openingsuren plaatsvinden.

- U mag de kandidaat geen loon betalen, hooguit een kleine onkostenvergoeding die zijn verplaatsingskosten dekken.

Hoewel dus in principe volkomen wettelijk, is de grens tussen testen en werken in de praktijk vaak erg dun. Het zou dan ook niet de eerste keer zijn dat een afgewezen kandidaat na zijn test zijn vakbond onder de arm neemt. In dat geval zal u maar moeilijk aan een opzegvergoeding ontsnappen. Werken zonder contract opent immers automatisch het vermoeden op een voltijds contract van onbepaalde duur. Wanneer vanaf 1 januari 2014 de opzegtermijnen voor arbeiders fors de hoogte ingaan, kan u dat wel eens duur te staan komen.

Wanneer u toch gebruik zou maken van een praktijkproef, laat u uw kandidaat daarom steeds een document ondertekenen waarin hij expliciet instemt met de proef. Maar wat meestal volstaat voor de vakbond, biedt u nog steeds geen garantie t.o.v. de sociale inspectie. Die staat immers erg wantrouwig tegenover dit soort praktijken, zeker in een geviseerde sector als de horeca. En dat is ook begrijpelijk. Er zijn immers werknemers die er niet voor terugdeinzen om elke dag opnieuw een test te laten doen…

Tot slot loopt u ook een risico wat arbeidsongevallen betreft. Er moest zich maar eens een ongeval voordoen tijdens zo'n praktijkproef… Al kan u dergelijke problemen meestal wel vermijden als u vooraf uw makelaar ervan verwittigt en om een tijdelijke uitbreiding van uw polis vraagt.

Tellen wij al deze risico's samen, dan is de rekening snel gemaakt: U laat de praktijkproef best links liggen. Schrijf uw kandidaat beter twee uur in als extra en vermijd alle risico's. Op die manier kan u hem ook probleemloos echt in uw zaak laten meedraaien. Daaarmee leert u nog altijd het meest.