Voor de bij wet verplichte onderzoeken moet u inderdaad beroep doen op een arbeidsgeneesheer. De arbeidsgeneesheer maakt deel uit van een Externe Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk. Sommige heel grote bedrijven hebben hun eigen arbeidsgeneesheer in dienst. Medische onderzoeken die u zelf oplegt mag u door eender welke dokter laten uitvoeren.

De arbeidsgeneesheer wordt verondersteld de werkomstandigheden en de daaraan verbonden risico's te kennen en zal de werknemer in functie daarvan beoordelen. Voor werknemers die met voedings-waren in aanraking komen zal hij specifiek informeren naar maag-darmklachten en huidinfecties die een mogelijke bron van besmetting kunnen zijn. In principe brengt uw arbeidsgeneesheer één keer per jaar een bezoek aan uw onderneming.

Naast de eerder vermelde verplichte controles, voert de arbeidsgeneesheer ook nog andere onderzoeken uit.

Het onderzoek bij wijziging van functie of activiteit
Wanneer een persoon van werkpost verandert en daarbij aan nieuwe risico's blootgesteld wordt, is een nieuw medisch onderzoek verplicht.

Het onderzoek bij werkhervatting
Na een afwezigheid van meer dan vier weken omwille van ongeval, ziekte of zwangerschap, moet de werknemer zich voor een medisch onderzoek bij de arbeidsgeneesheer aanbieden binnen de acht dagen die op de werkhervatting volgen. De arbeidsgeneesheer gaat na of de betrokkene in staat is om zijn oorspronkelijke werk in alle veiligheid te hervatten.

Werknemers die aan het verplicht gezondheidstoezicht onder-worpen zijn (contact met voeding, beeldschermwerk,…) hebben zelfs het recht om, na een arbeidsongeschiktheid van vier weken of meer, voorafgaand aan de werkhervatting een onderzoek aan te vragen met het oog op een eventuele aanpassing van hun werkpost.

De spontane consultatie
Elke werknemer heeft het recht zijn arbeidsgeneesheer te raad-plegen voor problemen die hij denkt door zijn beroepsactiviteit te hebben opgelopen.

De definitief arbeidsongeschiktheidsverklaring
Ook de procedure waarbij een werknemer door zijn behandelende arts definitief arbeidsongeschikt wordt verklaard, passeert langs het kabinet van de arbeidsgeneesheer. Die zal de definitieve arbeidsongeschiktheid moeten bevestigen en onderzoeken of een aanpassing van het werk mogelijk is en eventueel het uitoefenen van een andere functie aan de werkgever voorstellen.

Wat als u verzuimt aan uw verplichtingen?
Werkgevers die hun verplichtingen inzake medische onderzoeken niet nakomen, riskeren in principe een strafrechtelijke of administratieve boete. Gaat het om een eerste inbreuk, dan komt u er doorgaans met een waarschuwing van af.

Bovendien wordt er niet echt gecontroleerd of effectief alle onderzoeken bij aanwerving wel gebeuren, daarvoor zijn er immers niet voldoende inspecteurs beschikbaar. In de zogenaamde risicosectoren, waartoe ook de horeca behoort, is de kans op controle echter wel reëel.

Los daarvan laat u de verplichte controles toch best uitvoeren. U vermijdt hiermee heel wat problemen en zelfs het risico op boetes en schadeclaims.

Mag u verder gaan en al uw werknemers laten onderzoeken of er zelfs de aanwerving van laten afhangen? Hiermee bent u best voorzichtig. U mag immers geen inbreuk plegen op de privacy van uw (kandidaat-)werknemers. Een medisch onderzoek is in principe dan ook alleen mogelijk als het relevant is voor de functie, m.a.w. om na te gaan of de gezondsheidstoestand van de persoon verenigbaar is met zijn functie.